27 maart 2022

Mijn kledingset kan niet in de wasmachine. Of misschien kan dat wel, maar ik wil het er niet op wagen met deze items die nog zéker een jaar lang mooi moeten blijven. Omdat de dikke stof van mijn overall en de delicate geupcycelde wol van mijn trui veel tijd nodig hebben om aan de lucht te drogen (want nee: de wasdroger gebruiken lijkt me best desastreus), is het handiger om zolang ik nog maar één overall, trui en blouse heb in mijn set, om alleen te wassen wat echt vies is. Dat zijn de enorm charmante gebiedjes onder de oksels, het kruis van de overall en daar waar vlekjes zitten.

Maandag wasdag: een wasritueel in stappen
Toen ik mijn overall op de handwas stond te wassen, vlogen de woorden ‘maandag wasdag’ door mijn gedachten. Ik moest namelijk plannen wanneer ik deze was het beste kon doen vanwege de lange droogtijd. En zo deden mensen dat voorheen ook. Vroeger was dat beste moment de zondag (de dag om in te weken) en maandag (als men weer mocht werken na de rustdag, begon het echte wasproces).

Op zondag wisselde men doorgaans namelijk de werkkleding in voor de nette kerkkleding. [1] In de tijd van voor de wasmachines, waste men kleding in grote zinken teilen en wastobbes, door de was te koken in water met zeep. Bij mooi weer gebeurde dat ook gewoon op straat. Daarna werd de was gedroogd in de zon of op een kachelrek naast een kachel of haard. Dat proces kostte tijd, zeker in de winters. Dus dat proces moest geplanned worden.

Droog en wasapparaten waren er zeker: van grote met de hand aangeslingerde centrifugerende droogtrommels, persen, tot wringers. Die laatste werken bijna zoals pasta-molens) waar de was horizontaal doorheen ging. Dit wasproces van voor de wasmachine kon makkelijk een hele dag in beslag nemen. Na een dag je t-shirt in de wasmand flikkeren, zoals wij dat nu doen, werd dus niet gedaan. Het was normaal voor de meeste mensen, dat ze een week lang in dezelfde kleding rondliepen en dat bijvoorbeeld beddengoed eens per maand / twee maanden werd gewassen.

Maandag bare-ass dag
Ik realiseerde me, dat voor mij het wassen van mijn ene overall die ik nu bezit, een dagje of twee rondhupsen in mijn legging zou betekenen. Maar in die legging alleen zijn mijn gezellige billies wel erg aanwezig en ik zou me zo buitenshuis toch wel een beetje blote-konterig voelen.

Dus op de twee dagen die ik thuis kon werken afgelopen week, hield ik mijn wasdagen. Gelukkig was het mooi weer en kon ik mijn trui en overall liggend in de zon op het balkon laten drogen op een paar handdoeken. Na vier uur draaide ik de trui en overall om, en na acht uur was alles alweer helemaal droog en klaar om weer te dragen. Dank zon for saving mij *ss! Ik ga eens kijken of ik zo'n ouderwetse wringer kan vinden. Strijken heb ik vooralsnog niet hoeven doen omdat deze stoffen eigenlijk helemaal niet kreuken. Fijn!

Truien wassen – next level
Gedreven door de feiten dat de items die ik draag best wat geld hebben gekost om te laten maken en aan te schaffen, en omdat ze zo mooi zijn en ik ze nog lang mooi wil houden, heb ik me nog eens wat beter verdiept in de hogere waskunde van truien. Deze kennis, over hoe je eigenlijk het beste je truien kunt wassen, lieten me een paar jaar geleden inzien dat ik daarvoor mijn knitwear echt barbaars heb behandeld. Dus misschien ken je deze truuks allang, maar het scheelt echt qua pluisvorming en uitlubberen van je mooie truien. Zo was je dus jouw knit wear voor een eeuwige levensduur:

1 – Knitwear was je met de hand! Punt!
2– Gebruik een niet agressief wasmiddel zoals Ecotex waspoeder of marseillezeep dat je vezels niet afbijt
3 – Maak je water niet heter dan 40 graden (zegge: je eigen lichaamstemperatuur)
4 – Was alleen de delen van je knitwear dat wat echt gewassen hoeft te worden. Truien met een luchtje,
kan je ook een nachtje buitenuithangen om ze weer fris te laten ruiken
5 – Wring je truien never nooit niet uit! Want dan rek je het weefpatroon van de trui uit en vervorm je je trui tot
een lubberende hobbezak. Knijp in plaats daarvan de natte wol met je vuisten.
6 – Laat je truien plat drogen. Knitwear vervormt door het trekkende gewicht van het water: de weefpatronen
kunnen daardoor wederom uitrekken. Leg je knitwear plat neer op een handdoekje op een wasrek of op de vloer.
7 – Om kleuren optimaal te behouden tijdens de eerste paar keren wassen, voeg je (daar ist’ie weer!) een scheutje azijn toe aan het
water van de handwas.

Recept voor mijn plantbased wasmiddel
Ik las een geweldig recept op basis van de compleet plantaardige marseillezeep in het boek Eco Lifestyle aan de slag, van Anne Drake. Ik ben er mee aan de slag te gaan om te testen hoe het mij bevalt. Marseillezeep is gemaakt van olijfolie. Het geeft niet enorm veel geur af, maar wel een subtiele warme, intense en ondefinieerbaar fijne huiselijke geur. Misschien omdat de olijvengeur mij herinneren aan veel te veel avondjes koken voor – en veel te veel wijntjes drinken met - vrienden (maar dat is een ander verhaal, haha…)

Koop een groen blok marseillezeep, want witte marseillezeep is gemaakt op basis van palmolie en is dus helemaal niet duurzaam geproduceerd. Een blok groene marseillezeep kost ongeveer €10 voor 300 gram. Ik kocht de mijne online. Met zo’n blok kan je zeker 100 wasbeurten door (er komen namelijk nog veel hele goedkope ingrediënten bij voor het waspoeder waardoor je een flink en goedkoop volume zeep krijgt). Het is daardoor driemaal goedkoper dan een pak regulier wasmiddel. Het toevoegen van een geurtje met etherische olie kost natuurlijk wel iets mee, en beschrijf ik als optioneel:

Recept voor 500 gram waspoeder / (50 wasbeurten)
– 100 gr fijngemalen zeepvlokken van marseillezeep
– 250 gr geconcentreerde kristalsoda
(dat is niet de zuiveringssoda die er uit ziet als crushed ice,
maar de soda die fijn is als keukenzout uit een zakje)
– 150 gr natriumcarbonaaat (te koop bij Kruidvat)
– (optioneel) 50 gram etherische olie

Bereiding
Breek met een keukenmes 100 gram marseillezeep in grove blokken. Marseillezeep is zachter dan chocolade, dus dat gaat eenvoudig zonder dat je er een keukenmes mee molt. Vermaal de zeep in een keukenmachine. Met een staafmixer werken kan ook, maar dan is het lastiger om alle brokken zeep te raken en fijn te malen. De zeep is fijn genoeg als de vlokjes zo groot zijn als rulletjes van 2-3mm. Meng tenslotte de marseillezeep met de kristalsoda en natriumcarbonaat in een kom. Voeg eventueel etherische olie toe voor een geurtje. Zelf parfumeer ik de waspoeder dus niet: ik vind de marseillezeep super fijn ruiken. Bewaren doe ik in een grote waterdichte pot (ten minste 0,5L). Voor een wasbeurt met de machine zijn 2,5 eetlepels waspoeder voldoende. Voor een handwasje is 1 eetlepel als snel genoeg.

Vloeibare fuck-up
Ik ben ook aan de slag geweest met het maken van een vloeibare versie, door de marseillezeep te koken en op te lossen in water, maar er zit zo veel olie in deze zeep, dat het wasmiddel dan begint te scheiden. Dus dan moet je het eindeloos doorroeren voordat je het gebruikt. Misschien vind ik nog wel een emulgator, of weten jullie een super recept/tip. Do bring it on. Maar waspoeder is natuurlijk ook prima. Ik ga zeker ook door met experimenteren.

Recept voor plantbased wasverzachter
Wasjes plantaardig, duurzaam en mega goedkoop verzachten, kan je eenvoudigweg doen door een scheutje huishoudazijn (dus geen natuurazijn) van de supermarkt in het wasverzachtervakje van de wasmachine te gieten. Laten we zeggen dat dat 6 eetlepels azijn zijn. Maar als je citroenschillen en/of een takje rozemarijn toevoegt, ruikt je was ook nog eens mega fris. Het recept is poepsimpel: je vult een afsluitbare fles met schillen van citroenen en/of een takje rozemarijn. Daarna giet je de azijn in de fles. Dat gaat natuurlijk makkelijk met een trechtertje. Na enkele weken zal je zien dat de citroenschillen hun kleur beginnen te verliezen. Je zou ze dan uit de wasverwachter kunnen vissen. Maar mijn ervaring is, dat ze niet verteren in de azijn; je kunt ze dus ook prima laten zitten en gewoon nieuwe azijn erbij gieten als de fles bijna leeg is.
Huishoudazijn ontkalkt daarnaast ook nog eens de wasmachine. Pas alleen wel op met natuurstenen vloeren en aanrechtbladen, want zuur lost steen bij morsen soms vrolijk bruisend op.

Old school deo
Van Open Rotterdam journaliste Vera van Nielen kreeg ik de tip dat je zweten tegen kunt gaan door baking soda of talkpoeder op je oksels te poederen. Ik zal hier binnenkort een week een testje doen om te kijken hoe dat voor mij werkt.

Ik ben benieuwd naar jullie kennis, eigen ervaring en aanvullingen! Je mag altijd reageren via onderstaande comments! Dank alvast!

Bronnen:
[1] Smit, P., De Laatste Mode, Uitgeverij Huys, 2020
[2] Drake, A., Eco Lifestyle aan de slag!, Angele, 2019