Ook in Nederland worden er op dit moment Earthships gebouwd binnen verschillende bouwprojecten. Het eerste Earthship dat in Nederland (en zelfs binnen de Benelux) werd gebouwd, is het theehuis in Zwolle. Ik bracht er afgelopen juli een bezoek aan. Het was een prachtige zomerdag, dus besloten mijn vriend en ik lekker buiten op het terras een kop koffie en thee te drinken en op ons gemakje rond te kijken.

Het Earthship theehuis ligt midden in Zwolle in het Doepark Nooterhof, een park waar o.a. ook een kinderdagverblijf en een sociale werkplaats hun plek midden in de natuur hebben gevonden. Deze gebouwen omringen ook het Earthship, maar doordat hun architectuur zodanig met de natuurlijke omgeving zijn versmolten, blijft het landelijke buitengevoel behouden. Langs heggen van gevlochten takken en via zandpaadjes tussen de moestuinbedden door bereikten we de tuin van het Earthship.

De serre die dankzij de schuine glazen wand zo warm is, dat er groenten en fruit geteeld kan worden

De serre van het Earthship

Dit Earthship is gebouwd door Michael Reynolds en zijn team. Reynolds bouwt al sinds de jaren zestig Earthships. Hij is de bedenker van het concept. Zoals Reynolds dat vaak doet, is ook dit Eartship hoofdzakelijk opgebouwd uit afgedankte autobanden en leem voor de wanden. Dit specifieke Earthship genereert energie aan de hand van zonne- en windenergie. Het regenwater dat wordt opgevangen op het dak wordt gefilterd tot drink- en spoelwater. Aan de Zuidkant van het gebouw bevindt zich een serre die is bedoeld om zo veel mogelijk zonlicht op te vangen en vast te houden om het Eartship te verwarmen. Deze serre vormt tevens een broeikas waar kruiden en andere eetbare planten groeien. Voor de bouw van dit Earthship werd gebruik gemaakt van 7000 lege wijn- en bierflessen, 6000 blikjes en zo'n 1000 autobanden.

Rondom het Earthship is de bodem wat afgegraven, waardoor er een ''wadi'' onstaat bij nat weer. Een wadi (een Arabisch woord) is een rivierdal in droge gebieden dat gedurende het grootste gedeelte van het jaar droog staat. Gedurende natte periodes en regenbuien stroomt echter veel water door de wadi, dat langzaam de bodem in zal zakken als grondwater, waardoor het waterpeil in de omringende moestuin altijd op peil wordt gehouden.

Ook is er rondom het Earthship een bijen- en vlindertuin aangelegd. Dit helpt om de gewassen in de moestuin te bestuiven en dus tot bloei te laten komen. De tuin is dusdanig ingericht dat de bijen en vlinders hier goed kunnen gedijen. Voor de bijen zijn er voldoende bloemen te vinden. Voor de vlinders zijn er speciaal vlinderstruiken, Engels gras, duifkruid, hemelsluitel, beemdkroon, longkruid, slangenkruid, brem, gaspeldoorn, damastbloem, geitenbaard en salie aangeplant.

Een medewerker van het theehuis vertelde dat zo veel mogelijk energie door het Earthship zelf wordt opgewekt door middel van zonnecollectoren. Toch is dit Earthship niet helemaal zelfvoorzienend. Om hun functie als theehuis en restaurant te kunnen waarborgen is het earthship toch aangesloten op water en stroom.
Na het Earthship van binnen en buiten te hebben bekeken, kwamen mijn vriend en ik tot de conclusie dat het dak maar voor een klein deel bedekt was met zonnepanelen en dat totale zelfvoorziening wellicht wel mogelijk is als het hele dak met zonnepanelen bedekt zou worden.
Ook zouden er natuurlijk een extra kleine windmolen in de tuin geplaatst kunnen worden om meer energie op te wekken. De serre was heerlijk warm. De buitentemperatuur was 23 graden. De binnentemperatuur in de serre was 30 graden (en er stonden zelfs nog een paar raampjes open). Dit in ogenschouw nemend, moet het zeker haalbaar zijn om een comfortabel Earthship als woonhuis te bouwen in Nederland.

Als kunstenaars vroegen mijn vriend en ik ons wel af waarom de inrichting altijd zo hippie/antroposofisch moet ogen. Voorbeelden van Earthships zonder mozaïekwerkjes in de wanden hebben wij in ieder geval nog niet veel gezien. Wat we daar jammer aan vinden, is dat het concept "Earthship" zich wellicht makkelijk onder de mainstream zou verspreiden als het met een wat minder esotherisch en geitenwollensokkengehalte zou worden gepresenteerd. Dat is een gemiste kans, want Earthships zijn gewoon van enorm praktisch belang in een wereld die nu al te kampen heeft met de gevolgen van het klimaatprobleem (hoewel toegegeven: ik heb nog nooit op zo'n prachtig ingericht toiletkamertje gezeten).
Het Earthship in Zwolle is een soort Mexicaanse woestijnwoning (alwaar Reynolds ook is begonnen met de bouw van zijn eerste Earthships), wat ook echt ''alien'' en buitenaards oogt in dit oer-Hollandse landschap. Daar is nog een weg te gaan voor de huidige generatie Earthshipbouwers en -architecten. Want dat dit soort concepten van levensbelang zijn voor het behoud van de aarde, daar hebben ze zeker gelijk in. Dit is de toekomst.